«Καραντίνα: Μέρος Β’». Πιο αληθινό σενάριο από ποτέ! Το σπίτι μας φαντάζει το μόνο μέρος που – δυστυχώς ή ευτυχώς – θα περνάμε το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας μας εκεί. Κλεισμένοι ώρες ατέλειωτες, είτε δουλεύοντας εξ αποστάσεως στέλνοντας άπειρα επαγγελματικά emails, είτε εκπονώντας διάφορες φοιτητο-εργασίες δίχως τελειωμό, είτε απλώς…περνώντας τον ελεύθερο χρόνο μας στο διαδίκτυο, μπροστά από μια οθόνη. Μια οθόνη υπολογιστή ή κινητού που μας ωθεί στο να «χάνουμε» τις ώρες που στέλνουμε κάμποσα μηνύματα από κάθε είδους πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης ή κάνουμε video streaming την αγαπημένη μας σειρά και, μάλιστα, ξεχνώντας πολλές φορές σε ποιο επεισόδιο είχαμε μείνει ή…πολύ απλά, σε ποιο επεισόδιο μας βρήκε ο ύπνος!

Ποιο είναι το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των επιλογών μας στο διαδίκτυο; 

Κάθε μία, λοιπόν, από αυτές τις δραστηριότητες (που πραγματοποιείται στο διαδίκτυο) έρχεται και με ένα «μικρό» κόστος. Λόγω της ενέργειας που απαιτείται για τη λειτουργία των οικιακών συσκευών μας και την τροφοδοσία των ασύρματων δικτύων που έχουμε πρόσβαση σε αυτά, έμμεσα εκπέμπεται ορισμένη ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα σε g ή kg CO2e.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα τέτοιας διαδικτυακής δραστηριότητας, είναι το live streaming. Για τους χρήστες που παρακολουθούν οπτικοακουστικό περιεχόμενο από μια ορισμένη  πλατφόρμα, όπως το Netflix, τα δεδομένα πρέπει να ταξιδεύουν μέσα από ένα τεράστιο δίκτυο (π.χ. καλώδια, δρομολογητές, κέντρα δεδομένων κ.λπ.), το οποίο καταναλώνει τεράστια ποσότητα ενέργειας. Αυτά τα κέντρα δεδομένων και οι τεράστιοι διακομιστές που απαιτούνται για την υποστήριξη του Διαδικτύου και την αποθήκευση του περιεχομένου (στο οποίο έχουμε εμείς πρόσβαση) αποδεικνύονται πιο ενεργειακά «ζημιογόνα» από ότι θα περιμέναμε να ήταν.

Και τι συμβαίνει με το ανθρακικό μας αποτύπωμα ;

Μπορεί αντικειμενικά να μας φαίνεται ότι το ανθρακικό αποτύπωμα των δραστηριοτήτων αυτών φαντάζει μηδαμινό μπροστά σε αυτό άλλων. Ωστόσο το αποτύπωμα των συσκευών μας, του Διαδικτύου, αλλά και των συστημάτων που τα υποστηρίζουν αντιπροσωπεύουν περίπου το 3,7% των παγκόσμιων εκπομπών του θερμοκηπίου, σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις. «Φανταστείτε το παρόμοιο με το ποσό που παράγεται από την αεροπορική βιομηχανία παγκοσμίως!», επεξηγεί ο Mike Hazas, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Λάνκαστερ. Και αυτές οι εκπομπές προβλέπεται να διπλασιαστούν μέχρι το 2025.

Εμείς τι μπορούμε να κάνουμε για όλα αυτά;

Η απάντηση είναι απλή: προσπάθησε να περιορίσεις τον άσκοπο χρόνο που περνάς στο διαδίκτυο. Κάλλιστα θα μπορούσες να κάνεις διάφορα άλλα – πιο ποιοτικά – πράγματα. Σημαντικό είναι επίσης να τα χρησιμοποιείς όλα με μέτρο! Λόγου χάρη, φρόντισε να κλείνεις την οθόνη της τηλεόρασης ή/και του υπολογιστή σου όταν δεν την παρακολουθείς. Προσπάθησε να αποφεύγεις να ακούς μουσική από το YouTube, χωρίς να παρακολουθείς το βίντεο κι έχοντας στο παρασκήνιο. Στην περίπτωση που βλέπεις κάποιο βίντεο αρκετές φορές, προτίμησε να το κατεβάσεις μόνιμα στον υπολογιστή σου και να μην το αναζητάς κάθε φορά που θα ήθελες να το παρακολουθήσεις!

Και πώς θα επικοινωνούμε ;

Μια εναλλακτική είναι να αλλάξουμε τον τρόπο που χρησιμοποιούμε τα gadget μας για να μειώσουμε τα ψηφιακά μας ίχνη άνθρακα. Ένας από τους ευκολότερους τρόπους είναι να τροποποιήσουμε τον τρόπο με τον οποίο στέλνουμε μηνύματα (eco-messaging). Πιο συγκεκριμένα, η επιλογή αποστολής ενός γραπτού μηνύματος SMS είναι ίσως η πιο φιλική, προς το περιβάλλον. Το κάθε κείμενο παράγει μόλις 0,014 g CO2e. Ένα tweet εκτιμάται ότι έχει αποτύπωμα 0,2g CO2e. Όμως η ίδια η πλατφόρμα δεν απάντησε σε αιτήματα για επιβεβαίωση αυτού του αριθμού. Από την άλλη, στέλνοντας ένα μήνυμα μέσω μιας ιδιωτικής εφαρμογής όπως το WhatsApp ή το Facebook Messenger εκτιμάται, από το Freitag, ότι το αποτύπωμα του είναι λίγο λιγότερο από αυτό της αποστολής με email (4 g CO2e). Και πάλι, αυτό εξαρτάται από το τι στέλνετε. Τα αυτοκόλλητα, τα gif, τα emoji και οι εικόνες είναι φυσικό να έχουν μεγαλύτερο αποτύπωμα άνθρακα από ένα απλό κείμενο.

Το ίδιο, βέβαια, ισχύει και για την πραγματοποίηση βιντεοκλήσεων μέσω Διαδικτύου. Μία μελέτη του 2012 υπολόγισε ότι μια 5ωρη συνάντηση που πραγματοποιείται μέσω τηλεδιάσκεψης, μεταξύ συμμετεχόντων διαφορετικών χωρών, είναι ικανή να παράξει από 4 kg CO2e μέχρι και 215 kg CO2e! Σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα και εν μέσω πανδημίας είναι αυτονόητο ότι η αποφυγή τηλεδιασκέψεων είναι ένα σενάριο που κανείς δεν μπορεί να διανοηθεί. Παρόλα αυτά, ας προσπαθήσουμε να μετριάσουμε και να αποφύγουμε βιντεοκλήσεις οι οποίες μπορούν να πραγματοποιηθούν μέσω τηλεφωνικής κλήσης. Το αποτύπωμα της οποίας (για διάρκεια ενός λεπτού) είναι λίγο υψηλότερο από την αποστολή ενός μηνύματος μέσω Messenger. Κάτι που είναι προτιμότερο, καθώς μέσα σε αυτό το λεπτό μπορείς να μεταφέρεις μεγαλύτερο όγκο πληροφορίας από ένα μήνυμα μεσαίας έκτασης.

Πηγές: bbc.com,saveonenergy.com