Γράφει η Μυρτώ Κοντούλη
Στην Αστυπάλαια εδώ και τρία χρόνια λαμβάνει χώρα το πρωτοποριακό πρόγραμμα «Αστυπάλαια – Έξυπνο και αειφόρο νησί» το οποίο την καθιστά ένα παγκόσμιο case study αειφόρας ανάπτυξης. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που συνδυάζει τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την ηλεκτροκίνηση και την έξυπνη κινητικότητα. Ταυτόχρονα αποτελεί παράδειγμα, μιας επιτυχούς συνεργασίας μεταξύ της τοπικής κοινωνίας με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς. Πάμε να δούμε αναλυτικότερα πως έχει δομηθεί το πρόγραμμα “Smart & Sustainable Island”.
Οι βασικοί πυλώνες του προγράμματος είναι:
- Η Ηλεκτροκίνηση Οχημάτων
- Η Έξυπνη Κινητικότητα (on-demand mobility)
- Η Ενεργειακή Αυτονομία
Ηλεκτροκίνηση Οχημάτων
Η ηλεκτροκίνηση των οχημάτων, προβλέπει τη σταδιακή αντικατάσταση του υπάρχοντα στόλου οχημάτων με ηλεκτρικά. Στόχος είναι ο πλήρης εξηλεκτρισμός του μέσω ενός προγράμματος επιδοτήσεων (e-astypalea) για την αγορά ηλεκτρικών οχημάτων, το οποίο απευθύνεται στους κατοίκους και τις επιχειρήσεις του νησιού. Συγχρόνως, προβλέπεται επιπλέον επιδότηση για την απόσυρση παλιών οχημάτων.
Έξυπνη Κινητικότητα / On-demand mobility
Δημιουργήθηκε μια «πράσινη» αστική συγκοινωνία με ηλεκτρικά μίνι βαν, χωρίς στάσεις, μέσα από μια εφαρμογή στο κινητό τηλέφωνο, όπου ο κάθε ενδιαφερόμενος καλεί το μίνι βαν να τον παραλάβει από το σημείο το οποίο θέλει και να τον μεταφέρει σε άλλο μέρος όπου επιθυμεί να μεταβεί. Επίσης, καθιερώθηκε το car sharing όπου ένα άτομο μπορεί να νοικιάσει ένα ηλεκτρικό όχημα για όσες ώρες το χρειάζεται με απλό και άμεσο τρόπο. Τα αποτελέσματα της πρώτης περιόδου εφαρμογής του οικοσυστήματος μετακίνησης, από Ιούνιο έως και Σεπτέμβριο 2022 ήταν ιδιαίτερα θετικά. Η εφαρμογή ενοικίασης οχημάτων “astyMOVE” απέκτησε 1.900 εγκεκριμένους και ενεργούς χρήστες, ενώ τα ηλεκτρικά οχήματα της υπηρεσίας “ASTYBUS” πραγματοποίησαν 21.798 διαδρομές το ίδιο διάστημα.
Ενεργειακή Αυτονομία
Ξεκινάει η κατασκευή ενός υβριδικού σταθμού ΑΠΕ παραγωγής ρεύματος, ο οποίος θα παρέχει ηλεκτρικό ουσιαστικά στο μεγαλύτερο μέρος του νησιού. Τα υβριδικά συστήματα παραγωγής ενέργειας βασίζονται στο συνδυασμό δύο διαφορετικών μορφών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας: την αιολική και την υδροηλεκτρική ενέργεια. Η τελική του λειτουργεία θα καλύπτει περίπου το 80% των ενεργειακών αναγκών του νησιού, μειώνοντας σημαντικά τη λειτουργία του θερμικού σταθμού παραγωγής.
Πρόγραμμα “Συνεργασία & Συμπερίληψη”
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα αποτελεί παράδειγμα για το πως οι τεχνολογικές αλλαγές που προστατεύουν το περιβάλλον, ωφελούν χωρίς να παρεμβαίνουν στη ζωή της τοπικής κοινωνίας. Μιλάμε δηλαδή για μια πραγματικά, αειφόρο ανάπτυξη. Η επίτευξη αυτής, βασίστηκε στη συνεργασία μεταξύ των κατοίκων και των Δημοτικών Αρχών στην Αστυπάλαια. Παραδείγματος χάριν, παραχωρήθηκε χώρος τοποθέτησης των σταθμών φόρτισης και παραγωγής ενέργειας. Η συμπερίληψη αυτή, όλων των εμπλεκόμενων στις αποφάσεις αποτελεί προϋπόθεση για την επιτυχή εφαρμογή τέτοιων αλλαγών.
Αναφορικά για τα οφέλη των μόνιμων κατοίκων:
- Δημιουργήθηκαν νέοι & ευέλικτοι τρόποι μετακίνησης εντός του νησιού.
- Εξαλείφθηκαν ο θόρυβος των οχημάτων και το πρόβλημα χώρου στάθμευσης ιδιαίτερα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
- Δημιουργήθηκε επιπλέον κίνητρο επίσκεψης για τους τουρίστες λόγω ευκολίας μετακίνησης εντός του νησιού και αύξηση της δημοτικότητάς του.
- Μελλοντικά θα μειωθεί το κόστος κατανάλωσης ενέργειας κατά τουλάχιστον 25%.
Μελλοντικά Προγράμματα
Στο project συμμετέχουν ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και το Πανεπιστήμιο του Strathclyde στη Σκωτία. Εκείνοι παρακολουθούν, αξιολογούν και συνεισφέρουν στον ενεργειακό μετασχηματισμό της Αστυπάλαιας. Έχουν ως τελικό τους στόχο τη διεξαγωγή μιας μελέτης, η οποία θα αποτελεί εργαλείο στη μετάβαση προς την ηλεκτροκίνηση για αντίστοιχα προγράμματα σε οποιοδήποτε σημείο του κόσμου.
Πηγές :
- Workshop : “Building Sustainable Communities” hosted by Νικόλαος Κομηνέας – Δήμαρχος Αστυπάλαιας
- https://www.businessdaily.gr/epiheiriseis/84223_kataskeyazei-ybridiko-stathmo-ape-stin-astypalaia-i-dei-ananeosimes
- https://emea.gr/epicheiriseis/viosimotita/674544/i-prasini-epanastasi-tis-astypalaias-to-proto-exypno-kai-viosimo-nisi-tis-mesogeiou/
- https://www.astypalea-sustainable-island.gr/newsroom/volkswagen-group-and-greece-to-create-model-island
